Herdachte groepen: Burgerslachtoffers, Vervolgden Nederland
Ontwerper: Jo Mulder
Onthulling: 29 juli 1948
Adopteer dit monument.
Het monument
Vorm en materiaal
De plaquette in het Sarphatihuis in Amsterdam is uitgevoerd in natuursteen.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
'TER NAGEDACHTENIS
AAN HEN DIE VIELEN
DOOR DUITSE TERREUR
10-5-1940 5-5-1945
ZIJ LEVEN IN ONZE
HERINNERING VOORT
PERSONEEL EN
VERPLEEGDEN
GEM. VERZORGINGSHUIS'.
De geschiedenis
De plaquette in het Sarphatihuis in Amsterdam is opgericht ter nagedachtenis aan alle personeelsleden en bewoners van dit voormalige gemeentelijke verzorgingshuis die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen.
Op 10 mei 1940 viel de bezetter het gemeentelijk verzorgingshuis aan de Roeterstraat binnen. Hierbij werden 29 oude en zieke joodse bewoners en vijf personeelsleden opgepakt. Zij kwamen allen om het leven in concentratiekampen. De hongerwinter van 1944-1945 was de zwaarste tijd voor het verzorgingshuis. Gedurende deze periode stierven er 315 mensen, een verdriedubbeling in vergelijking met de voorgaande jaren. Door het tekort aan voedsel, kleding en andere voorzieningen leefden de bewoners van het tehuis onder barre omstandigheden.
In het verzorgingshuis werden niet alleen zieke en behoeftige ouderen verpleegd. Er vonden ook illegale verzetsactiviteiten plaats. Naast de illegale krantjes die er werden gedrukt was het tehuis een toevluchtsoord voor joodse onderduikers.
Onthulling
Het monument is onthuld op 29 juli 1948.
Locatie
De plaquette bevindt zich in de binnentuin van het Sarphatihuis aan de Roetersstraat 2 te Amsterdam.
Bronnen
- Om nooit te vergeten - Amsterdamse monumenten en gedenktekens ter herinnering aan de Tweede Wereldoorlog van Mies Bouhuys en Boris Klatser. (Bussum, Produktie Uitgeverij Thoth, 1995). ISBN 90 6868 124 9;
- Vertel de verhalen van Frans Heddema en Margit Willems, uitgegeven door Stadsdeel Amsterdam-Centrum (2005). ISBN 90-9019166-6.