Het monument
Vorm en materiaal
Het monument ‘Fantoompijn’ bestaat uit drie messing deuren. In iedere deur is een figuur van een persoon uitgeneden. Achter het gedenkteken zijn drie gedenkplaquettes aan de wand aangebracht, waarvan twee uitgevoerd in brons en een in marmer. De messing deuren zijn 2 meter hoog, 2 meter 65 breed en 95 centimeter diep.
Tekst
De tekst op de marmeren plaquette luidt:
‘TER HERDENKING VAN OMGEKOMEN PERSONEELSLEDEN
VAN HET GIROKANTOOR AMSTERDAM EN VAN DE RIJKSPOSTSPAARBANK’.
Hieronder en op de andere twee platen zijn de namen aangebracht van vijftig personeelsleden van de voormalige Postcheque-en Girodienst, Rijkspostspaarbank en de Gemeentegiro Amsterdam die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen.
Symboliek
De drie uitgesneden menselijke figuren in de messing deuren symboliseren de herinnering aan hen die er niet meer zijn, een herinnering die met dit monument levend wordt gehouden. De beelden roepen herkenning op, maar laten tevens een gevoel van leegte achter. Kunstenaar Guus Hellegers heeft het bedrijf als lichaam benaderd. De titel van het monument, ‘Fantoompijn’, verwijst naar de pijn die telkens in het lichaam kan opdoemen op plaatsen waar een deel van dat lichaam er niet meer is. Wanneer personen plotseling uit het lichaam, uit het bedrijf, worden weggerukt blijft het een pijnlijke plek, iedere keer dat men aan hen terugdenkt.
Wijzigingen
De drie herdenkingsplaquettes bevonden zich oorspronkelijk in het voormalige gebouw van de Postbank aan de Weesperzijde in Amsterdam. In 2008 zijn ze toegevoegd aan het nieuwe gedenkteken in de ING bank. Het monument is eind maart 2021 verplaatst van locatie Haarlerbergweg naar het Hoofdkantoor van de ING aan de Bijlmerdreef.
De geschiedenis
Het monument ‘Fantoompijn’ in Amsterdam is opgericht ter nagedachtenis aan vijftig personeelsleden van de voormalige Postcheque-en Girodienst, Rijkspostspaarbank en de Gemeentegiro Amsterdam die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen.
Oprichting
De oprichting van het monument was een initiatief van een herdenkingscomité, dat de plannen samen met ING Art Management heeft uitgevoerd.
Onthulling
Het monument is onthuld op 2 mei 2008 door Agaath Cleyndert van de ING bank en de kunstenaar Guus Hellegers.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument bevindt zich in de hal van het ING kantoor aan de Bijlmerdreef in Amsterdam.
Bronnen
- Om nooit te vergeten – Amsterdamse monumenten en gedenktekens ter herinnering aan de Tweede Wereldoorlog van Mies Bouhuys en Boris Klatser. (Bussum, Produktie Uitgeverij Thoth, 1995). ISBN 90 6868 124 9;
- ING Art Management.
