Het monument
Vorm en materiaal
Het monument ‘Keesje’ in Amsterdam is een eenvoudig wit houten kruis, waarbij een informatiebordje is bevestigd. Het gedenkteken is 1 meter hoog, 50 centimeter breed en 1 meter diep.
Teksten
De tekst op het kruis luidt:
‘KEESJE
GEB. 1-9-31
GEV. 13-12-1944’.
De tekst op het informatiebord luidt:
KEESJE
KEESJE IS EEN KLEINE JONGEN
AMPER 13 JAAR MISSCHIEN
KEESJE WIL ZIJN MOEDER HELPEN
KAN HAAR GETOB NIET LANGER ZIEN
MOEDER HEEFT NU KOLEN NODIG
OM HET KACHELTJE TE STOKEN
WIL DE SCHOORSTEEN WEER DOEN ROKEN
‘S MORGENS IN HET KILLE DONKER
KOMT HIJ VLUG EN KWIEK UIT BED
‘DAG MOEDER’ KLINKT ZIJN GEFLUISTER
‘IK BEN TERUG VOOR JE ER OP LET’
IN ZIJN SJOFELE, DUNNE KLEREN
MET EEN HONGERIGE MAAG
ZO ZAG IK HEM HEEL WAT KEREN
ACH, WAT WAS HET NOG EEN BLAAG
KOOLTJES RAPEN VOOR ZIJN MOEDER
‘T VENTJE DEED AL VROEG ZIJN BEST
EN HIJ WAS ZIJN BROERTJES HOEDER
TOT DE KOGEL KWAM TOT LEST
KLEINE AMSTERDAMSE JONGEN
KLEINE DEUGNIET VAN DE STRAAT
DEZE WENS OP ALLER TONGEN
GOD STRAFFE DE ONVERLAAT
DIE MET ZIJN VERVLOEKTE WAPEN
KLEINE KINDEREN NIET ONTZAG!
EN JOU VOOR WAT KOOLTJES RAPEN
STUURDE NAAR DAT KILLE GRAF….
RIJMELAAR.’
Wijziging
In 2000 is het monument naar het Keesje Brijdeplantsoen verplaatst. De geboortedatum die oorspronkelijk op het kruis stond was foutief en is gecorrigeerd.
De geschiedenis
Het monument ‘Keesje’ in Amsterdam is opgericht ter nagedachtenis aan het 13-jarige jongetje dat op 13 december 1944 door de bezetter is doodgeschoten.
Keesje Brijde woonde in de Czaar Peterbuurt in Amsterdam. Op 13 december 1944 ging hij in het oostelijk havengebied op zoek naar gloeiende stukjes steenkool voor zijn moeder. Maar dit gebied, ‘De Rietlanden’ geheten, was door de bezetter tot ‘Sperrgebiet’ verklaard. Die ochtend werd Keesje neergeschoten. Een dag later overleed hij aan zijn verwondingen in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis. Keesje werd met paard en wagen naar de Oosterbegraafplaats gebracht, waar hij uiteindelijk werd begraven. Wie Keesje heeft neergeschoten is onduidelijk. Lange tijd werd verondersteld dat een lid van Grüne Polizei of een Nederlandse NSB’er de schutter was. In april 2010 ontving het Zeeburg Nieuws een email van ‘H.K.’. Deze meldde er als kind getuige van te zijn geweest dat een Nederlandse Landwachter Keesje neerschoot. Ook het communistische dagblad De Waarheid schreef op 19 mei 1947 al dat een landwachter de dood van Keesje op zijn geweten had.
Oprichting
Het kruis is na de oorlog op de vermoedelijke locatie geplaatst waar Keesje Brijde werd neergeschoten in de Rietlanden.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst in het Kees Brijdeplantsoen op Sporenburg te Amsterdam.
Bronnen
- Om nooit te vergeten – Amsterdamse monumenten en gedenktekens ter herinnering aan de Tweede Wereldoorlog van Mies Bouhuys en Boris Klatser. (Bussum, Produktie Uitgeverij Thoth, 1995). ISBN 90 6868 124 9;
- Geschiedenis van het Oostelijk Havengebied van Ton Heijdra, Kadraaiers en Zeekastelen. Dit boek is verkrijgbaar bij het Open Haven Museum op het KNSM-eiland;
- Wikipedia. ‘Keesje Brijde’.
