Het monument
Vorm en materiaal
Het monument aan de Wylerbaan te Groesbeek (gemeente Berg en Dal) is een staande cilinder van roestvrij staal. Op het gedenkteken is een afbeelding van het wapen Montgomery, een kaartje van het gebied en twee tanks aangebracht. Het monument is 1 meter 60 hoog.
Tekst
De tekst luidt:
‘OPERATIE VERITABLE, 8 FEBRUARI ’45 MONTGOMERY
HIER STARTTE MONTY’S OPERATIE VERITABLE
8 FEB 1945, RICHTING RIJN EN WEZEL
MET RUIM DRIEHONDERD DUIZEND
BRITSE EN CANADESE MILITAIREN.
BEZOEKER, BESEF DAT OOIT BEGONNEN MOET
WORDEN MET WAT NOODZAKELIJK IS’.
‘HIER LANDDEN RODE DUIVELS VAN 508 PRCHT INF
– ZEG MAAR: ENGELEN – 17/18 SEP 1944
EN ARTILLERIE, AAN PARACHUTES EN IN ZWEVERS
ALS SCHILD VOOR HET RIJK VAN NIJMEGEN
BEZOEKER, WEES SCHILD, WAAR MENSEN WORDEN
BEDREIGD, ONGEACHT NAAM OF KLEUR.’
De tekst op het monument in tevens in het Engels aangebracht.
Wijziging
Aanvankelijk was de voet van het monument omringd met witte veldkeien. Op een later tijdstip zij deze vervangen door een cirkelvormige bestrating van rode stenen, ook is er toen beplanting rond het monument aangebracht.
De geschiedenis
Het monument aan de Wylerbaan herinnert de inwoners van Groesbeek (gemeente Berg en Dal) aan operatie ‘Veritable’ (van 8 februari tot 10 maart 1945), waarmee de geallieerden het Rijngebied wilden veroveren.
Aan deze grootscheepse aanval namen meer dan 300.000 Britse en Canadese militairen deel.
Na een inleidend bombardement met circa 800 bommenwerpers op Kleve en Koch ging operatie ‘Veritable’ van start vanaf de frontlijn Mook-Groesbeek-Ooij. Tijdens deze actie landden 1922 parachutisten van het 508ste Regiment op ‘dropzone T’ (ten noordoosten van Groesbeek, dicht bij de Duitse grens). Bovendien kwamen er veertig man van het 325ste Glider Infanterie Regiment, 544 man van de 376ste batterij Veldartillerie, 52 ton materiaal en 12 houwitsers neer. Als sluitstuk van de landingen daalden 38 gliders bij de Bruuk te Groesbeek neer. Hier werd het hoofdkwartier van Generaal Frederic ‘Boy’ Browning (inclusief 105 man personeel) gevestigd.
Voor het eerst in de geschiedenis werd een compleet korpshoofdkwartier met radioapparatuur door de lucht vervoerd en midden in het actiegebied neergezet. Na anderhalf uur was de commandopost van Brownings Eerste Geallieerde Luchtlandingkorps operationeel.
Door de felle tegenstand van de bezetter en slechte de weersomstandigheden werd het offensief een uitputtingsslag die ruim een maand zou voortduren. Toen de operatie ‘Veritable’ op 10 maart 1945 afgesloten werd (het geallieerde leger stond toen voor de Rijn), waren er 15.600 Britten en Canadezen gesneuveld.
Onthulling
Het monument is onthuld op 16 september 1990 door burgemeester Van Gils en een aantal veteranen. Op 22 april 1992 is het gedenkteken op symbolische wijze overgedragen aan de gemeente.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst op de hoek Wylerbaan/Derdebaan te Groesbeek (gemeente Berg en Dal).
Bronnen
- Gemeente Groesbeek;
- Ter nagedachtenis en ter bezinning – Oorlogs- en verzetsmonumenten in Nijmegen en omgeving van Margreet Janssen Reinen, Miep Janssen Reinen-Wannet en Ab Uijen. (Molenhoek 1994). ISBN 90-71832-25-2;
- oorlogsmusea.nl.
