Het monument
Vorm en materiaal
'De Stedemaagd' in Alkmaar is een bronzen beeld van een treurende, staande vrouwenfiguur. Het beeld is geplaatst op een voetstuk van zandsteen. Het beeld is 1 meter 50 hoog. Het voetstuk is 1 meter hoog.
Tekst
De tekst op het voetstuk is een gedicht van Adriaan Roland Holst:
'ZIJ STAAT HIER IN DE
NAAM VAN ALLEN
DIE STRIJDEND TOTTER
DOOD GEGAAN
IN ONZE NOOD ONS
ZIJN ONTVALLEN
DOCH OM, VAN VRIJHEIDS
STONDE AF AAN
VOORGOED WEER
OP TE STAAN'.
Wijziging
In 2001 zijn vijf tegels aan het monument toegevoegd, waarin de namen van vijf ter plaatse gefusilleerde Nederlanders zijn gegraveerd.
De geschiedenis
'De Stedemaagd' in Alkmaar is opgericht ter nagedachtenis aan alle medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen en in het bijzonder aan vijf mannen die hier op 17 november 1944 door de bezetter zijn gefusilleerd.
De namen van de vijf slachtoffers luiden:
Pieter Booij, Arie Kapitein, Marinus Post, Pieter van Velzen en Frans van der Zeijden.
De fusillade was een vergelding op het neerschieten van landwachter J.H. Meijer op 10 november 1944 in Alkmaar.
De vijf gefusilleerde mannen zaten opgesloten in de gevangenis aan de Weteringsschans te Amsterdam. Pieter Booij was een handelsreiziger uit Amsterdam. Veehandelaar Arie Kapitein uit Zijpe werd op onbekende datum gearresteerd door de SD'ers Kuiper en Viebahn. Hij werd verdacht van het illegaal opslaan van benzine en het verrichten van ondergronds werk. Veehouder Marinus Post uit Kampen was leider van een Knokploeg die vanuit Leiden opereerde. Hij was de oudere broer van de op 16 juli 1944 gefusilleerde KP'er Johannes Post. Na talrijke verzetsacties dook Marinus onder in Amsterdam en trad hij toe tot de Amsterdamse Knokploeg. Op 18 oktober 1944 is hij door verraad gearresteerd. Portier Pieter van Velzen uit Haarlem werd bij een controle aangehouden. Toen bleek dat Velzen illegale pamfletten bij zich had, werd hij gearresteerd. Tabaksgrossier Frans van der Zeijden uit Alkmaar vervoerde wapens die in de Wogmeer werden gedropt. Tijdens de slag bij Rustenburg in de nacht van 10 op 11 oktober 1944 geraakte de ophaalploeg in gevecht met de bezetter en een aantal landwachters. Gerard Veldman (een kopstuk in het Alkmaarse verzet) sneuvelde en Van der Zeijden raakte zwaargewond. De volgende dag werd hij door de bezetter gevonden, verhoord en gevangengenomen.
Onthulling
Het monument is onthuld op 29 april 1950 door mevrouw R.M. van der Zeijden-Geus (weduwe van Frans van der Zeijden).
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst in het park Alkmaarder Hout, tegenover het Medisch Centrum Alkmaar, gevestigd op de hoek Harddraverslaan/ Wilhelminalaan te Alkmaar.
Bron
Gemeente Alkmaar.
