De Amsterdamse driehoek (burgemeester, hoofdofficier van justitie, politiechef) en het Nationaal Comité 4 en 5 mei treffen dit jaar in overleg met de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) extra maatregelen voor een waardig, beheerst en veilig verloop van de Nationale Herdenking op 4 mei op de Dam. Aanleiding daarvoor is de toegenomen maatschappelijke spanning en een grote actiebereidheid tot protest onder de bevolking, onder andere ingegeven door het oorlogsgeweld tussen Israël en Hamas en de verdere spanningen in het Midden-Oosten. De dreigingsanalyse terrorisme van de NCTV is vergelijkbaar met voorgaande jaren, maar de kans op spontane protestacties of verstoringen wordt dit jaar door de NCTV en de politie aanwezig geacht.
Net als tijdens voorgaande jaren stelt de burgemeester een noodverordening in, waardoor bewoners die uitzicht hebben op de Dam hun ramen en deuren gesloten houden tijdens de herdenking en niet op hun dakterras of balkon gaan staan. Daarnaast is het dit jaar niet toegestaan vlaggen, borden of geluidsversterkende apparatuur mee te nemen. De politie zal aanwezigen hierop fouilleren voordat zij de Dam betreden. Om de herdenking waardig en ordelijk te laten verlopen, worden bovendien minder mensen toegelaten tot het plein. De Dam is nog steeds openbaar toegankelijk, maar de instroom wordt beperkt tot ongeveer 10.000 mensen. In andere jaren stonden er naar schatting 20.000 mensen op de Dam. Door de beperking ontstaat meer bewegingsvrijheid voor de politie, die daardoor sneller kan ingrijpen bij een eventuele verstoring. Meer ruimte voor het publiek betekent ook minder kans op verdrukking bij een incident.
De driehoek en het comité verwachten dat de maatregelen bijdragen aan een waardig, beheerst en veilig verloop van 4 mei, terwijl het openbare karakter van de herdenking in stand blijft. De driehoek merkt daarbij op dat verstoringen juist door deze openbaarheid niet helemaal uit te sluiten zijn en houdt de mogelijkheid open om vooraf meer beperkingen op te leggen, mocht daar in aanloop naar de herdenking aanleiding voor zijn. Demonstraties in de buurt van de Dam worden niet toegestaan, als organisatoren zich melden dan worden zij door de burgemeester verwezen naar plekken op gepaste afstand zodat de demonstraties de herdenking niet kunnen verstoren.
Herdenken in heel Nederland
Voor het Nationaal Comité 4 en 5 mei is het van het grootste belang om een waardige en veilige herdenking te organiseren. De voorzorgsmaatregelen maken dit mogelijk. “We herdenken samen in heel Nederland de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Europa en in Zuidoost-Azië, en de slachtoffers van oorlogssituaties en vredesoperaties nadien, waarbij Nederland betrokken was. We roepen iedereen op om de twee minuten stilte om 20.00 uur te respecteren, en om te herdenken. Thuis, op de Dam, of bij een van de vele honderden herdenkingen die door heel Nederland plaatsvinden”, aldus Wim van de Donk, voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei benadrukt dat het beperken van het aantal deelnemers aan de Nationale Herdenking op de Dam, het algehele herdenken in het land niet in de weg staat. Zo zal de herdenking traditiegetrouw live op televisie te volgen zijn en zijn er talloze herdenkingen in zowel de stad Amsterdam, als door het hele land waar mensen zich bij kunnen aansluiten. Een overzicht van deze herdenkingen in het land is te vinden op de website van het comité.
In aanloop naar 4 mei zal er meer informatie gecommuniceerd worden over het verdere verloop van deze dag.