Het monument
Vorm en materiaal
Het herdenkingsmonument in Sint-Nicolaasga (gemeente de Fryske Marren) is een gedenkzuil, bekroond met een ornament.
Teksten
De tekst op de voorzijde luidt:
‘IT SIED FAN
JUSTER IS DE
FRUCHT FAN
MOARN
†
19.IX.’44
J. GAASTRA
B. JULIUS
J. PRINS’.
De tekst op de linkerzijde luidt:
Ԡ
17.III.’45
A. KOOPMAN
J. HORNSTRA
H. BROUWER
T. KUURSTRA
J. BOERSMA’.
De tekst op de rechterzijde luidt:
Ԡ
17.III.’45
R. KNOL
W. HOF
Y. YNTEMA
D. DE RUITER
S. DE RUITER’.
De geschiedenis
Het herdenkingsmonument in Sint-Nicolaasga (gemeente de Fryske Marren) is opgericht ter nagedachtenis aan de oorlogsslachtoffers uit de gemeente en de mensen die tijdens de bezettingsjaren op het grondgebied van Doniawerstal om het leven zijn gekomen.
Op 17 september 1944, de dag waarop de geallieerde luchtlandingstroepen in het kader van operatie ‘Market Garden’ bij Arnhem en Nijmegen werden neergelaten om een overgang over de grote rivieren te forceren, werd aan het spoor- en tramwegpersoneel order gegeven om in staking te gaan. Op 18 september reed er nog een tram bij Sint-Nicolaasga in de richting van Lemmer. De plaatselijke Knokploeg greep in. De passagiers moesten uitstappen en de vuren werden gedoofd. Het personeel kreeg te horen dat ze voorlopig wel met vakantie konden gaan. Dit voorval werd door de bezetter hoog opgenomen en als represaille werden op 19 september, de dag waarop de landelijke staking volledig was, bij Sint-Nicolaasga drie verzetsmensen geëxecuteerd, te weten: Jacobus Gaastra, Berend Julius en Johannes Prins.
Op 17 maart 1945 heeft de bezetter op het erf van een boerderij in Doniaga tien politieke gevangenen uit de Heerenveense gevangenis Crackstate gefusilleerd, te weten: Albert Koopman, Jeen Hornstra, Hotze Brouwer, Thomas Kuurstra, Jelle Boersma, Roelof Knol, Wiepke Hof, Yde Yntema, Dirk de Ruiter en Siebe de Ruiter.
Onthulling
Het monument is onthuld op 4 mei 1948.
Oorlogsslachtoffers
| Achternaam | Voornamen | Geboren | Overleden |
|---|
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument is geplaatst in het plantsoen bij het R.K. bejaardenhuis in Sint-Nicolaasga (gemeente de Fryske Marren).
Bronnen
- Verzetsmuseum Friesland: www.verzetsmuseum.nl;
- Tekens aan de weg – Tekens aan de wand, C. Reitsma (Leeuwarden, 1980). ISBN 9033020009.
