Het monument
Vorm en materiaal
Op het terrein van het voormalige Kamp Flossenbürg worden de Nederlandse slachtoffers die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het kamp werden omgebracht op drie plekken herdacht. In de gedenkkapel ‘Jezus in de gevangenis’ herinnert een wapenschild aan de Nederlandse slachtoffers. Op het wapenschild is de Nederlandse leeuw afgebeeld samen met het cijfer 1162, het aantal Nederlandse slachtoffers die werden omgebracht.
Tevens worden de Nederlandse slachtoffers herdacht in een onderdeel van de permanente tentoonstelling in het voormalige kamp, dit onderdeel is getiteld ‘Niederlande’.
Op het ‘Plein der Naties’ bij het voormalige Kamp Flossenbürg is een grafzerk opgericht voor de Nederlandse slachtoffers. De gedenkplaat is een liggende natuurstenen grafzerk met daarop de Nederlandse leeuw en een tekst. Op het ‘Plein der Naties’ liggen negentien van deze grafzerken tegenover elkaar. Elke grafzerk herinnert aan de slachtoffers van een bepaalde nationaliteit die in Kamp Flossenbürg zijn omgebracht.
Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:
‘HIER VIELEN
1162
NEDERLANDERS
HUN OFFER WERD ONZE VRYHEID
ZIJ HEBBEN JAREN VERLOREN
WY KUNNEN EEN EEUW WINNEN’.
De geschiedenis
De gedenkplaatsen op het terrein van het voormalige Kamp Flossenbürg herinneren aan de Nederlandse slachtoffers die tijdens de Tweede Wereldoorlog in dit kamp werden omgebracht.
Vóór de Tweede Wereldoorlog werd Kamp Flossenbürg voornamelijk gebruikt voor ‘anti-sociale’ en criminele gevangenen. De locatie van Kamp Flossenbürg was zo gekozen vanwege aanwezigheid van graniet in de omliggende heuvels, de gevangen konden worden ingezet bij het winnen van dit graniet. De eerste niet-Duitse gevangenen werden tussen 1941 en 1942 naar Kamp Flossenbürg gedeporteerd. Het betrof een groep van 1500 Poolse gevangenen van wie ongeveer één-derde tussen februari en september 1942 door de SS werden vermoord.
Kamp Flossenbürg diende vooral voor gevangenen en krijgsgevangenen uit de bezette gebieden in het oosten. Gedurende de oorlog werden tienduizenden Sovjet gevangenen voor executie naar Kamp Flossenbürg gedeporteerd. Kamp Flossenbürg werd tijdens de oorlog steeds belangrijker vanwege haar productiemogelijkheden en het kamp werd geleidelijk uitgebreid met ruim 100 sub-kampen waar voornamelijk wapens werden geproduceerd.
In februari 1943 telde Kamp Flossenbürg meer dan 4000 gevangenen. Meer dan de helft waren politieke gevangenen, voornamelijk Sovjets, Tsjechen, Duitsers en Nederlanders. In het kamp waren door de nazi’s tevens veel Duitse criminelen en homoseksuelen en tevens enkele Jehova’s Getuigen ondergebracht. Tegen 1945 waren in Kamp Flossenbürg ruim 40.000 personen gevangen. Meer dan 11.000 van hen waren vrouwen. Executies, ondervoeding, ziekte en de zware werklast, gecombineerd met de hardheid en wreedheid van de kampbewakers kostten vele duizenden gevangenen het leven. Onder hen waren 1162 Nederlandse slachtoffers.
Oprichting
In 1957 werd bij het voormalige kamp Flossenbürg een ereveld aangelegd. Sindsdien zijn er meerdere gedenkplaatsten aangelegd in en rondom het voormalige kamp.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
De gedenkplaatsen bevinden zich op het terrein van het voormalige Kamp Flossenbürg nabij Flossenbürg in Duitsland.
Bronnen
- Flossenbürg-Katalog-inhalt-Druck 295, ‘Aus Loyalität zum Königshaus’;
- KZ-Gedenkstätte Flossenbürg (Wallstein), ‘Konzentrationslager Flossenbürg 1938-1945. Katalog zur ständigen Austellung’ ;
- De heer Johannes Ibel.
Voor meer informatie
