Het monument
Vorm en materiaal
De plaquette bij de NS-wagenwerkplaats te Amersfoort is uitgevoerd in koper. De gedenkplaat is aangebracht op een gemetselde gedenksteen.
Tekst
De tekst op de plaquette luidt:
‘TER NAGEDACHTENIS
AAN HEN DIE VIELEN
1940 – 1945
TH.W. LANCEE H. SCHUTTE
W. NIEUWLAND A.J. WEERTMAN
J. REIJMERINK J.A. WIJNTJES’.
Symboliek
Onder de namen is een afbeelding van een gevleugeld wiel aangebracht. Dit is het voormalige symbool van de Nederlandse Spoorwegen.
De geschiedenis
De plaquette bij de NS-wagenwerkplaats te Amersfoort is aangebracht ter nagedachtenis aan zes personeelsleden van de Nederlandse Spoorwegen, die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen.
De namen van de zes slachtoffers luiden:
Th.W. Lancee, W. Nieuwland, J. Reijmerink, H. Schutte, A.J. Weertman en J.A. Wijntjes.
Jan Reijmerink werd geboren op 6 november 1888 te Alkmaar. Hij was machine bankwerker en zat in het verzet. Op 4 april 1945 kwam hij om het leven in het Beierse concentratiekamp Dachau. Th.W. Lancee werd geboren in Utrecht op 25 juli 1894 en was wagenmaker. Hij kwam op 28 maart 1945 om het leven door een bombardement. W. Nieuwland werd geboren in Oudewater op 28 mei 1890 en was portier en nachtwaker. Hij is op 24 februari 1945 om het leven gekomen door beschieting. H. Schutte werd geboren op 22 oktober 1890 in Kalk en Veecaten en was grofbankwerker. Hij is overleden door beschieting op 20 mei 1944. Albert Jan Weertman werd geboren op 24 mei 1896 in Heino. Hij was stoker en zat in het verzet. Op 9 april 1943 kwam hij om het leven in het concentratiekamp Vught. J.A. Wijntjes werd geboren te Amersfoort op 15 april 1989 en overleed op 24 februari 1945 door beschieting.
Oprichting
Na het einde van de Tweede Wereldoorlog nam de directie van de Nederlandse Spoorwegen het besluit om alle omgekomen personeelsleden te gedenken door hun namen te vereeuwigen op identieke plaquettes. Dit was een daad van piëteit. In de jaren 1947/1948 werden op circa 110 Nederlandse treinstations koperen plaquettes aangebracht, behorende tot het district of rayon van de oorlogsslachtoffers. Het basisontwerp van deze plaquette werd geleverd door de architect van de Nederlandse Spoorwegen, ir. H. G. J. Schelling. De platen werden vervaardigd bij de NV Kunstnijverheidfabrieken van Winkelman te Amsterdam. De naam van het omgekomen personeelslid staat ook vermeld op het ‘Monument voor Gevallen Spoorwegpersoneel’ in het Moreelsepark te Utrecht.
Onthulling
De plaquette is onthuld op 16 december 1948.
Oorlogsslachtoffers
Er zijn nog geen personen uit de database van de Oorlogsgravenstichting gekoppeld aan dit monument.
De Oorlogsgravenstichting heeft een database met namen en verhalen van oorlogsslachtoffers. Veel van deze slachtoffers worden herdacht door middel van een monument. Wilt u ons helpen om de namen en verhalen van slachtoffers te koppelen aan het monument waarop hun naam vermeld staat? Kijk dan op de website van de Oorlogsgravenstichting, ziet u in de database een naam die ook voorkomt op dit monument? Maak dan een account aan en koppel de persoon uit de database aan dit monument. Enkele dagen na de koppeling verschijnt de naam van het slachtoffer op deze pagina.
Meer informatie
Locatie
Het monument staat bij de hoofdingang van de Wagenwerkplaats, gevestigd aan de Soesterweg te Amersfoort. De Wagenwerkplaats, gelegen achter het station van Amersfoort, is het terrein waar tot een aantal jaar geleden de Nederlandse Spoorwegen treinen in onderhoud hield. Het terrein is 25 ha groot en grenst aan het spoor en de wijk het Soesterkwartier. Deze wijk is ooit gebouwd voor de arbeiders van de Wagenwerkplaats.
Bronnen
- Nederlandse Spoorwegen;
- Tijdschrift Mars et Historia van sept/okt 1981 – nr. 5, uitgegeven door de Nederlandse Vereniging ter Beoefening van de Militaire Historie;
- Victor Lansink. Website Aan hen die vielen;
- Utrechts Archief, archief nr, 958 (NS Personeelszaken), inv. nrs. 1142-1149;
Slachtofferregister van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting: http://www.ogs.nl/.
